तयारी खरिपाची - भाग 2

खरिपाला मिळणार
50 लाख टन खत

41.75 लाख टन केंद्राकडून मंजूर; 8.25 लाख टन साठा शिल्लक

पुणे (प्रतिनिधी) ः केंद्राने येत्या खरिपासाठी राज्याला 41.75 लाख टन खते मंजूर केली आहे. यामुळे गेल्या हंगामाच्या शिल्लक असलेल्या 8.25 लाख टन खतांसह खरिपासाठी तब्बल 50 लाख टन खते उपलब्ध होणार आहेत. गेल्या खरीपाच्या वापरापेक्षा ही खते तब्बल 15 लाख टनांनी अधिक आहे. केंद्राकडून वेळेत मुबलक खतांचा पुरवठा सुरु झाल्याने यंदा संरक्षित खत साठा करावा लागणार नाही, अशी स्थिती आहे.

खरिपासाठी 17 लाख टन युरीया, पाच लाख टन डीएपी, 2.75 लाख टन एमओपी, 11 लाख टन संयुक्त खते व सहा लाख टन एसएसपी खते मंजूर झाली आहेत. गेल्या खरिपासाठी 39 लाख टन खते मंजूर करण्यात आली होती. प्रत्यक्षात 41.78 लाख टन खते उपलब्ध करण्यात आली. मात्र दुष्काळाच्या फटक्‍यामुळे प्रत्यक्षात 33.56 टन खतांचा खप झाला. शिल्लक खतांसह 34.45 लाख टन खते वापरण्यात आली. या तुलनेत यंदा 21.17 टक्के खते जास्त मंजूर असली तरी यंदा पाऊस चांगला राहील्यास खत वापरात वाढ होण्याचा अंदाज आहे.

मंजूर खतांपैकी निम्मी खते जून अखेरपर्यंत मिळणार आहेत. पावसाला सुरवात होण्यापुर्वी येत्या एक जूनपर्यंत राज्यात सुमारे 11 लाख टन खत पुरवठ्याचे नियोजन आहे. हंगामाआधीच्या शिल्लक खत साठ्यासह सुमारे 20 लाख टन खते मॉन्सूनआधी राज्यात पोच असतील. पाठोपाठ जून अखेरपर्यंत हा साठी 28 लाख टनाहून अधिक होईल. यामुळे यंदाही खत टंचाई जाणवणार नाही, अशी माहीती आयुक्तालयामार्फत देण्यात आली.

एप्रिलमध्ये राज्याला 4 लाख सात हजार 800 टन, मे मध्ये सहा लाख 79 टन, जूनमध्ये नऊ लाख 94 हजार 700 टन, जुलैमध्ये आठ लाख 50 हजार 900 टन, ऑगस्टमध्ये सहा लाख 54 हजार 500 टन तर सप्टेंबरमध्ये उर्वरीत पाच लाख 88 हजार 100 टन खते मिळणार आहेत. कृषी आयुक्त विकास देशमुख यांनी सर्व खत कंपन्या व विक्रेत्यांची बैठक घेवून केंद्रांकडून मिळणारे सर्व खते खरेदी करण्याच्या सुचना दिल्या होत्या. त्यानुसार गेल्या दोन महिन्यात केंद्राकडून मंजूर झालेली सर्व खते कंपन्यांनी उचलली आहेत.

हंगामासाठी सर्व जिल्ह्यांतील एकूण 46 हजार 649 खत विक्रेत्यांमार्फत शेतकऱ्यांना खते उपलब्ध होणार आहेत. राज्यातील 85 रेल्वे स्थानकांमधून गावोगाव खत वितरणाचे नियोजन आहे. संयुक्त खतांचे 18 व एसएसपीचे 29 पुरवठादार राज्यात आहेत. याव्यतिरिक्त जैविक खतांच्या 82 मान्यताप्राप्त उत्पादकांमार्फतही खरिपासाठी जैविक खते उपलब्ध होणार आहेत.

- खतांचा ओघ सुरु
एप्रिलमध्ये राज्याला मंजूर असलेल्या कोट्याहून दोन लाख टनाहून अधिक खते उपलब्ध झाली आहेत. या महिन्यात राज्याला 44 हजार 700 टन ऐवजी 55 हजार 900 टन डीएपी, 10 हजार 800 टनाऐवजी 36 हजार टन एमओपी, 76 हजार 700 ऐवजी एक लाख 67 हजार 200 टन संयुक्त खते, दोन लाख तीन हजार 700 टनाऐवजी तीन लाख एक हजार टन युरीया व नियोजनाप्रमाणे 71 हजार 900 टन एसएसपी खतांचा साठा केंद्रामार्फत देण्यात आला आहेत. यापैकी निम्मी खते पहिल्या पंधरवड्यात राज्यात पोच झाली आहेत.

- खत आयात सुरु
निविष्ठा व गुणनियंत्रण विभागाच्या माहितीसुसार केंद्रामार्फत दर वर्षी राज्यातील खत उत्पादन व मागणी यातील तफावत लक्षात घेवून तेवढ्या खतांच्या आयातीस मंजूरी दिली जाते. गेली काही वर्षे आयातीस विलंब होत असल्याने जून-जुलैमधील पावसात पुरवठ्यात समस्या निर्माण होत होत्या. यंदा केंद्राने आयातीस लवकर मंजूरी दिल्याने खतांची आयात सुरु झाली असून पुरवठाही मंजूर कोट्यापेक्षा अधिक प्रमाणात होत आहे.

*चौकट
- खतनिहाय मंजूर साठा (लाख टन)
खत --- खरिप 14, वापर --- खरीप 15, मागणी --- मंजूर
युरिया --- 14.62 --- 18 --- 17
संयुक्त खते --- 8.87 --- 13 --- 11
एसएसपी --- 4.07 --- 6 --- 6
डीएपी --- 3.73 --- 6 --- 5
एमओपी --- 2.72 --- 2.75 --- 2.75
इतर खते --- 0.44 --- 0.75 --- 0
एकूण --- 34.45 --- 46.50 --- 41.75
---------------------
*चौकट
- जिल्हानिहाय मंजूर खत साठा (खरिप 2015)
जिल्हा --- मंजूर एकूण खते --- मंजूर युरिया
जळगाव --- 3,53,600 --- 1,38,600
औरंगाबाद --- 2,39,100 --- 1,07,400
नांदेड --- 2,38,500 --- 89,100
नाशिक --- 2,32,600 --- 86,800
नगर --- 2,22,300 --- 82,100
यवतमाळ --- 2,03,900 --- 85,400
बुलडाणा --- 1,83,700 --- 62,800
सोलापूर --- 1,83,200 --- 78,300
पुणे --- 1,80,000 --- 70,400
कोल्हापूर --- 1,78,000 --- 74,700
बीड --- 1,76,500 --- 76,000
जालना --- 1,60,400 --- 63,300
सांगली --- 1,35,000 --- 47,500
नागपूर --- 1,23,100 --- 44,000
परभणी --- 1,21,200 --- 55,200
सातारा --- 1,17,500 --- 47,000
लातूर --- 1,15,900 --- 34,700
अमरावती --- 1,15,600 --- 32,700
चंद्रपूर --- 1,10,200 --- 47,100
धुळे --- 1,06,200 --- 52,500
वर्धा --- 94,400 --- 37,000
नंदुरबार --- 92,400 --- 48,300
हिंगोली --- 78,200 --- 22,400
उस्मानाबाद --- 76,500 --- 25,300
अकोला --- 72,400 --- 19,800
भंडारा --- 67,100 --- 26,500
वाशिम --- 60,600 --- 18,200
गोंदिया --- 58,100 --- 25,200
गडचिरोली --- 49,800 --- 24,700
रायगड --- 30,600 --- 24,500
पालघर --- 25,400 --- 20,700
रत्नागिरी --- 18,700 --- 13,000
सिंधुदुर्ग --- 17,400 --- 8,900
ठाणे --- 11,900 --- 9,900
एकूण --- 42,50,000 --- 17,00,000
----------(समाप्त)-------------